Sprawcza siła. Odzyskany głos kobiet - dyskusja
„Sprawcza siła. Odzyskany głos kobiet”
Program dyskursywny towarzyszący wystawie Gotong Royong. Rzeczy, które robimy razem.
W dyskusji udział wezmą: Alicja Wysocka, Joanna Rajkowska, Małgorzata Markiewicz
Prowadzenie: Karolina Marcinkowska
Na metce koszul i tornistrów szytych w Mathare nie zobaczycie nazwy wielkiej marki odzieżowej, tylko imiona krawcowych, które je wykonały. „My, kobiety z Mathare, slumsu w Nairobi, walczymy o godne życie dla nas, naszych rodzin i społeczności. Nauczyłyśmy się szyć i założyłyśmy spółdzielnię krawiecką. Kupując nasze plecaki, zapewniasz nam miejsce pracy. Dziękujemy”.
Taki apel znajdziemy na stronie www.ushirika.pl, artystyczno-społecznego projektu spółdzielni zapoczątkowanej przez Alicję Wysocką (Alfa Omegi) oraz Fundacji Razem Pamoja, w których działania włączyły się – oprócz społeczności z Mathare Valley – także m.in. polskie artystki Joanna Rajkowska i Małgorzata Markiewicz.
Ushirika znaczy „wspólnota, spółdzielnia, społeczność, współpraca” w języku suahili. Na ile wspólne działanie, dzielenie się umiejętnościami, oddolne (i czy faktycznie oddolne?) inicjatywy oraz walka o prawa kobiet rzeczywiście prowadzą do zmiany, jaka to jest zmiana i jaki ma wpływ na jednostkę czy wspólnotę? Na ile to, że wykonuje je kobieta, ma znaczenie, i czy to ważne, że pracuje akurat w Kenii albo w Polsce? Czy to, że na metce ubrania pojawią się imiona krawcowych, a nie marka dużej firmy, może być pierwszym krokiem do kształtowania bardziej odpowiedzialnego modelu społeczeństwa konsumpcyjnego i tym samym do wzrostu poczucia sprawczości jednostki, która dany przedmiot wykonała?
Spotkanie trzech artystek działających w obszarze tzw. sztuki zaangażowanej oraz realizujących projekty w Afryce będzie pretekstem do zastanowienia się, na ile sztuka może być narzędziem zmiany i czy/dlaczego działania twórcze w szczególności podejmowane z kobietami przyczyniają się do tej zmiany. A także nad odpowiedzią na pytanie: jaki jest etyczny kontekst takich działań?
Spotkanie prowadzi Karolina Marcinkowska, antropolożka. Zajmuje się komunikacją międzykulturową i sztuką współczesną w Afryce oraz popularyzacją tych zagadnień w Polsce (inicjatywa Africa Remix - https://africaremix.wordpress.com/)
Alicja Wysocka - studiowała na ASP w Krakowie, w School of Design and Crafts w Göteborgu oraz na Vrije Uniwersytecie w Brukseli. Obroniła dyplom na ASP w Poznaniu. Ukończyła studia na wydziale Kognitywistyka oraz Filozofa Umysłu na UPJP2 w Krakowie. Działa w obrębie Alfa Omegi –www.alfaomegi.com. Alfa Omegi realizuje projekty z pogranicza sztuki, projektowania i aktywizmu społecznego. Korzysta z doświadczeń rzemieślników, rękodzielników, czerpie inspirację z tradycji lokalnych. Promuje nie tyle osoby, ile efekty wspólnej pracy. Funkcjonowanie Alfy Omegi polega na zawieraniu sojuszy, w których każdy ma takie samo prawo głosu. Nazwa zainspirowana Warsztatami Omega, grupy założonej przez artystów, projektantów i pisarzy w Londynie w 1913 roku, którzy wierzyli, że dzieląc się umiejętnościami, zyskają większą autonomię i będą mogli zrezygnować z pomocy instytucji.
Małgorzata Markiewicz - absolwentka studiów magisterskich i doktoranckich na Wydziale Rzeźby ASP w Krakowie. Studiowała na uczelni Konstfack w Sztokholmie. Obecnie adiunkt na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie. Uczestniczka wielu wystaw i rezydencji zagranicznych. Współpracuje galerią l’etrangere z Londynu.
www.malgorzatamarkiewicz.com
Joanna Rajkowska - autorka rzeźb, fotografii, rysunków, obiektów i instalacji. Często realizuje prace w przestrzeni publicznej. Jest artystką wszechstronną, posługuje się różnorodnymi mediami, dostosowując język wypowiedzi artystycznej do potrzeb komunikatu, który kieruje do odbiorcy. Jej prace odznaczają się sporą dozą ironii i dystansu do podejmowanych tematów.
Kuratorzy programu dyskursywnego towarzyszącego wystawie „Gotong Royong. Rzeczy, które robimy razem”:
Marianna Dobkowska i Konrad Schiller