Cooperative Spółdzielnia Ushirika, 2017
zeszyty z notatkami, rysunki tuszem na papierze, film wideo dokumentujący performans, książka-poemat Diany Adhiambo
współpraca przy realizacji filmu: Joanna Rajkowska

Cooperative Spółdzielnia Ushirika to społeczno-artystyczny projekt realizowany przez Alfa Omegi (czyli Alicję Wysocką, pomysłodawczynię), Fundację Razem Pamoja oraz społeczność Mathare Valley i zaproszonych artystów. Ushirika w języku suahili oznacza tyle, co społeczność, grupa interesów, kooperatywa, spółdzielnia, organizacja, społeczeństwo, współpraca. Swoją formułą nawiązuje do tradycji ruchów spółdzielczych, gdzie podstawą funkcjonowania jest kolektywna praca, wymiana doświadczeń i wspólny rozwój. Działanie spółdzielni to nie tylko produkcja, ale też etyka produkcji. To współodpowiedzialność za proces wytwarzania i dystrybucję. To negocjowanie innego sposobu pracy w obrębie istniejącego systemu. Laboratorium produkcji i sprzedaży. Podstawę funkcjonowania spółdzielni stanowi praca kolektywna, dzięki której jej członkowie wymieniają się doświadczeniami, uczą się nowych umiejętności oraz rozwijają własną kreatywność. Sposób działanie wywodzi się z tradycji plemiennych, charakterystycznych dla tego regionu świata: codziennej pracy towarzyszą rozmowy i wspólne spożywanie posiłków. Inaczej niż w typowej manufakturze, praca w spółdzielni nie polega na biernym odtwarzaniu gotowych projektów. Jej członkinie współtworzą ostateczny kształt wytwarzanych przez siebie przedmiotów. Na wystawie pokazujemy zeszyty ze spółdzielni z notatkami jej współtwórczyń, rysunki tuszem na papierze autorstwa Alicji Wysockiej (przedstawiające kobiety, członkinie spółdzielni) oraz rysunki Diany Adhiambo, pracowniczki spółdzielni, zachęconej do rysowania przez polską artystkę. Tymczasem film wideo dokumentuje performans zrealizowany po kilku miesiącach pracy spółdzielni. Był on swoistym manifestem Ushiriki i czerpał inspiracje z poematu na temat upodmiotowienia kobiet. Sam poemat Adhiambo został przetłumaczony i wydany w postaci książki dostępnej do obejrzenia na wystawie oraz do kupienia w zaaranżowanym specjalnie z okazji wystawy, we współpracy z Fundacją Razem Pamoja, stoisku z produktami Ushiriki w księgarni Art Bookstore na parterze U–jazdowskiego. Są wśród nich plecaki i torby, a także obiekty zrealizowane z udziałem Małgorzaty Markiewicz i Joanny Rajkowskiej, artystek współpracujących z kobietami ze Spółdzielni Ushirika.

www.ushririka.pl

Alicja Wysocka spotka się z publicznością w przestrzeni wystawy 21 października 2017.

Alicja Wysocka (Polska)

Studiowała na ASP w Krakowie, w School of Design and Crafts w Göteborgu oraz na Vrije Uniwersytecie w Brukseli. Obroniła dyplom na ASP w Poznaniu. Ukończyła studia na wydziale Kognitywistyka oraz Filozofia Umysłu na UPJP2 w Krakowie. Działa w obrębie Alfa Omegi – www.alfaomegi.com. Alfa Omegi realizuje projekty z pogranicza sztuki, projektowania i aktywizmu społecznego. Korzysta z doświadczeń rzemieślników, rękodzielników, czerpie inspirację z tradycji lokalnych. Promuje nie tyle osoby, ile efekty wspólnej pracy. Funkcjonowanie Alfy Omegi polega na zawieraniu sojuszy, w których każdy ma takie samo prawo głosu. Nazwa zainspirowana Warsztatami Omega, grupy założonej przez artystów, projektantów, pisarzy w Londynie w 1913 roku, którzy wierzyli, że dzieląc się umiejętnościami, zyskają większą autonomię i będą mogli zrezygnować z pomocy instytucji.