16/10/2025
pokaz filmu i dyskusja
Oliwki i sezam. Jak przetrwać ludobójstwo w Gazie?
Gleba i przyjaciele — program publiczny
- Czy uprawa bakłażana może być formą oporu? Czy może nią być zachowywanie tradycyjnych odmian nasion lub zbiór ziół? Podczas spotkania porozmawiamy o kulturze rolnej i relacji Palestyńczyków z ziemią – tą utraconą i tą, która dalej wytwarza żywność i jest miejscem życia. Opowiemy o strategiach oporu i przetrwania Palestyńczyków i Palestynek.
- Działania wojenne wymierzone są nie tylko w ludzi, niszczą wszystkie formy życia od roślin po glebę. Destrukcja środowiska i zasobów naturalnych jest nieodłączną częścią prowadzenia wojny. W Gazie ludobójstwo i ekobójstwo idą w parze.
- Goście spotkania:
- Emil Al-Khawaldeh, popularyzator historii i kultury Palestyny. Jego rodzina miała w palestyńskiej wsi pomarańczowy sad, który musiała opuścić podczas Nakby w 1948 roku
- Patrycja Król, doktorantka socjologii na UJ, obserwatorka praw człowieka i wolontariuszka Ekumenicznego Programu Współtowarzyszenia w Izraelu i Palestynie, bada pokojowe formy oporu Palestynek i Palestyńczyków na Zachodnim Brzegu
- Moderacja
- Katarzyna Makarowicz, absolwentka filozofii i indologii w ramach MISH UW. Związana z redakcją Salam Lab
- Dyskusję poprzedzi projekcja filmu Foragers, reż. Jumana Manna, 2022 (65 min).
- Foragers przedstawia dramaty związane z praktyką zbierania dzikich roślin jadalnych w Palestynie i Izraelu [...]. Setki Palestyńczyków i Palestynek, których przyłapano na zbiorach rodzimych dla ziemi palestyńskiej roślin, takich jak akkoub (podobny do karczocha) i za'atar (tymianek) zostało obciążonych grzywną, wytoczono im także procesy.
- Dla tytułowych zbieraczy izraelskie przepisy o ochronie środowiska zabraniające zbiorów akkouba i za'ataru są jedynie pretekstem do wywłaszczenia Palestyńczyków i Palestynek z ich ziemi. Przedstawiciele państwa okupacyjnego nalegają jednak, że opierają swoje działania na wiedzy naukowej i działają w służbie ochrony przyrody.
- Podążając za jadalnymi roślinami drogą od dzikiej przyrody do kuchni, od izraelskich pościgów za palestyńskimi zbieraczami, po procesy toczące się na sali sądowej, Foragers pokazuje wiedzę i radość płynącą z kultywowania tradycji zbieractwa oraz jej odporność na próby jej zdelegalizowania.
- Film podważa dominujące narracje na temat ochrony przyrody i stawia pytania o politykę wymierania: kto decyduje o tym, co ma przetrwać, a co zniknąć? (Opis filmu pochodzi ze strony artystki: https://jumanamanna.com/).
