Kwassa Kwassa Trzy rozmowy o życiu Matongé Przez mur – Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski

reż. Tuan Andrew Nguyen, Superflex, Dania/Wietnam 2015, 19'

Wyspa Mayotte, francuska kolonia na Oceanie Indyjskim, jak magnes przyciąga mieszkańców sąsiednich wysp, marzących o lepszym życiu. Kwassa Kwassa to miejscowa nazwa, jaką określa się małe, niestabilne łódki, którymi próbują pokonać kilkudziesięciokilometrowy dystans dzielący najbliższy ląd od „europejskiej” enklawy. Obserwujemy przy pracy ludzi mozolnie, krok po kroku budujących łódź, która zabierze ich wraz z ich marzeniami o nowym początku w niebezpieczną podróż.

reż. Julia Staniszewska, Polska 2016, 25’

Julia Staniszewska decyduje się zarejestrować trzy rozmowy ze swoją matką dotykające bardzo bolesnego tematu. Okazuje się, że te same pojęcia, takie jak zrozumienie, wsparcie i miłość, inaczej rozumie matka – lekarka i praktykująca katoliczka, a inaczej córka – agnostyczka, której dzieci przyszły na świat dzięki metodzie in vitro. Trudne pytania zadawane przez córkę wprowadzają niepokój w poukładanym przez dogmaty Kościoła świecie matki, a słowa matki nie mieszczą się w systemie wartości córki. Mimo upływu czasu między rozmowami i podejmowanych przez obie kobiety starań pozostaje między nimi wiele niezrozumienia i bólu. Dopiero pojawienie się wnuków wnosi do filmu radość i nadzieję na porozumienie i spokój. Nie tylko dla reżyserki i jej matki, ale także dla wielu matek i córek w Polsce.

reż. Amadej Petan, Anatole Mandroyan, Elise Ooms, Luka Cvetko, Nuno Cristino Ribeiro, Belgia 2015, 13’

Klienci zakładu krawieckiego „Madame Chapeau” zwykli mówić o jego właścicielce, że to czarna kobieta o białym kolorze skóry. I rzeczywiście – choć jest ona ostatnią białą Belgijką prowadzącą butik w Galerii Ixelles w dzielnicy Matongé w Brukseli, jej umiejętności są doceniane zarówno przez Kongijczyków, jak i Kameruńczyków, którzy stanowią większość mieszkańców tej okolicy. Ixelles to miejsce, które poza Afrykańczykami odwiedzają właściwie jedynie Belgowie z nostalgią wspominający lata spędzone w Afryce i spragnieni egzotyzmu biali uczestnicy wycieczek autokarowych. Pomimo nieco anarchistycznej atmosfery panującej w galerii Madame Chapeau nigdy nie rozważała porzucenia swojego zakładu. Czuje się tu dobrze również ze względu na osobiste przeżycia związane z tym miejscem. 

[Through the Wall] reż. Tim Nackashi, USA 2016, 6’

Przez mur to historia meksykańskiej rodziny nielegalnych migrantów: Uriela deportowano do Meksyku, Abril z dwuletnim synkiem została w USA. Raz na jakiś czas spotykają się na granicy – rozdzieleni gęsto okratowanym murem, przez który z trudnością można przecisnąć palec. Jedno z takich spotkań, przywodzących na myśl wizytę w więzieniu, uchwycił w swoim filmie Tim Nackashi. Choć jego dokument trwa zaledwie kilka minut, emocjonalny przekaz na długo zostaje w pamięci.