Ikona
[Icon], reż. Wojciech Kasperski, Polska 2016, 51'
Ikona przywodzi na myśl wiek XIX, nie tylko przez skojarzenia z klasyczną literaturą rosyjską, z której jakby żywcem wyjęta jest postać prowincjonalnego, syberyjskiego psychiatry, snującego rozważania o tym, gdzie mieszka dusza.
Symboliczny wydaje się też budynek carskiego więzienia 180 km na północ od Irkucka, w którym dziś mieści się szpital. Pięciu lekarzy opiekuje się tu tysiącem pacjentów. Bardzo trudno stąd wyjść. W praktyce jest to niemożliwe, jeśli nie przyjedzie po kogoś rodzina. W szpitalu oprócz chorych psychicznie spotkamy więc także nikomu niepotrzebnych starszych i młodych ludzi, dziewczynki z domu dziecka, dla których zabrakło tam łóżek, byłych rezydentów poprawczaka. Ten – według słów reżysera – „społeczny śmietnik” nie jest więc tylko figurą wykluczenia, jak w wielu przecież filmach o psychiatrycznych instytucjach, ale jego dojmująco dosłowną rzeczywistością. Rejestrowaną jednak z wielką wrażliwością i empatią, w czym spora z pewnością zasługa świetnej pracy operatorskiej Łukasza Żala.
Wojciech Kasperski nie zatrzymuje się na poziomie społecznym, interesuje go egzystencjalny wymiar doświadczeń ludzi, z którymi dzielimy przecież wszystko to, co naprawdę istotne.
