Anna Maria Łuczak
Trust Speakers
Na wystawie Trust Speakers zaprezentowana zostanie instalacja Anny Marii Łuczak, składająca się z wideo, rzeźb i obiektów typu ready-made. Punktem wyjścia projektu były materiały zza kulis produkcji filmu dokumentalnego, nad którym artystka pracowała w roli tłumacza, przeprowadzając wywiady z polskimi mieszkańcami hotelu robotniczego Stella Maris w niewielkim mieście Steenbergen w południowo-zachodniej części Holandii. Film został wyprodukowany na zlecenie lokalnej stacji telewizyjnej w celu przybliżenia autochtonom przybyszów, których liczba po akcesji Polski do Unii Europejskiej zaczęła gwałtownie rosnąć, nasilając się w szczególności w okresach prac sezonowych, kiedy to Polacy zatrudniali się m.in. przy uprawie roślin i warzyw. Z około 60 godzin nagranych rozmów, jakie przeprowadziła artystka, znaczna część nie została użyta w końcowej wersji filmu.
W swoich instalacjach Łuczak podejmuje temat osobistej interpretacji wydarzeń historycznych. Wykorzystując odrzucone przy montażu filmu fragmenty wywiadów, próbuje zrozumieć, jak przy pomocy różnego rodzaju dokumentów archiwalnych oraz nagranych współcześnie, a także ich subiektywnej selekcji buduje się pamięć zbiorowa, tworzą skróty myślowe i uproszczenia. Narzędziem pracy artystki często jest rozmowa z osobami wybranymi w relacji do pełnionej funkcji publicznej bądź roli symbolicznej. Wywiad staje się punktem wyjścia i modelem do kreowania sytuacji, w której klasyczne role autora i tematu są rozproszone i improwizowane. Tak zaaranżowana sytuacja daje możliwość refleksji nad statusem i znaczeniem archiwum, a także przekształceniami, jakim podlega pamięć. Artystka często posługuje się znalezionymi w sieci materiałami archiwalnymi w postaci zdjęć lub filmów. Wywiady z przedstawicielami kultury – filozofami, reżyserami, aktorami czy pisarzami – przeplatają się z amatorskimi nagraniami z telefonów komórkowych czy fragmentami filmów fabularnych i dokumentalnych. Artystkę interesuje sposób, w jaki obrazy cyrkulują w przestrzeni internetu i jak zmieniają się ich znaczenia w zależności od kontekstu lub nawet kolejności prezentacji. Dzięki łączeniu w charakterystyczny dla siebie sposób wideo z elementami przestrzennymi – rzeźbą i obiektami typu ready-made – pozwala im na przejście z przestrzeni wirtualnej do materialnej rzeczywistości, a odbiorcy na nielinearny sposób interpretacji swoich prac.
- Tekst
- Romuald Demidenko
