Łukasz Surowiec
Umierać nikt się nie boi
Umierać nikt się nie boi to wystawa Łukasza Surowca wyrastająca z jego wcześniejszych doświadczeń artystycznej pracy z osobami bezdomnymi, bezrobotnymi, alkoholikami. Surowiec odwołuje się w niej do strategii specyficznej wymiany – ekonomii daru, która zdaje się być osią postępowania artysty w wielu podjętych przez niego działaniach, takich jak choćby Wózki czy Czarne Diamenty. Jest to strategia, która dąży do przekazania grupom wykluczonych narzędzi do „radzenia sobie ze światem”, do lepszego sposobu życia. W tej wystawie Surowiec dotyka problemu alkoholizmu i alkoholików, specyfiki ich uzależnienia i funkcjonowania. Działania kieruje do osób znajdujących się poza systemem opieki, nie poddających się tradycyjnym sposobom terapii i walki ze swoim uzależnieniem.
Swoim działaniem w ramach {Bank Pekao Project Room} Łukasz Surowiec chce zbadać możliwość rozpoczęcia programu produkcji „alccoinów”, alkoholu jako środka płatniczego, formy wynagrodzenia za pracę i jednocześnie zachęty do jej podjęcia. Wystawa prezentowana w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski nawiązuje do eksperymentalnych programów terapii, jakie próbuje się prowadzić chociażby w Amsterdamie (dla uzależnionych od alkoholu) czy w Skandynawii lub Szwajcarii (dla narkomanów).
Strategia artysty w Umierać nikt się nie boi mogłaby zostać odczytana jako wspieranie alkoholików w ich alkoholizmie. Być może jednak, pierwszym krokiem do uratowania komuś życia, jest zapewnienie mu w kontrolowany sposób tego, od czego jest uzależniony. Choć być może utwierdza się go w ten sposób w jego uzależnieniu, w pewnym niewielkim procencie daje mu nadzieję.
Postawa Surowca wypływa z zamiaru bliższego poznania świata wykluczonych, ich problemów i zachodzących w obrębie tego świata relacji. Umieszcza widza niejako wewnątrz społecznego marginesu, na peryferiach człowieczeństwa. Może to kłócić się ze zdroworozsądkową logiką, dąży jednak do wypracowania dobra i strategii pomocy.
- Tekst
- Szymon Maliborski