Christian Jankowski
Historia wagi ciężkiej
Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie przygotowało pierwszą w Polsce, obszerną prezentację twórczości wybitnego, niemieckiego artysty Christiana Jankowskiego. Jankowski rozwinął oryginalną praktykę artystyczną, za pomocą której syntetyzuje strategie performatywne i partycypacyjne w prace filmowe, instalacje, fotografie i obiekty. Podważa utarte schematy i w odświeżający sposób wykorzystuje wszechobecne w masowej kulturze formaty do prowokowania refleksji nad rolą artysty i sztuki we współczesnym społeczeństwie.
Na obszerną prezentację prac Jankowskiego w Centrum Sztuki Współczesnej złoży się retrospektywny pokaz najwybitniejszych dzieł tego artysty z lat 1992–2012, a także praca przygotowana specjalnie na wystawę w Zamku Ujazdowskim, Historia wagi ciężkiej. The Heavy-Weight History, łącząca w oryginalny sposób sport, sztukę i historię. Zaproszeni do projektu Jankowskiego sportowcy – polscy ciężarowcy – podjęli olbrzymi wysiłek, aby siłą swoich mięśni unieść na chwilę wybrane warszawskie pomniki ponad ziemię i tym samym zmierzyć się z Historią. Podniesiono pomnik Ludwika Waryńskiego, pomnik Syrenki na Starym Mieście oraz figurę żołnierza z Pomnika Polsko-Radzieckiego Braterstwa Broni (Pomnik Czterech Śpiących). Podjęto także próby uniesienia pomników Willy’ego Brandta i Ronalda Regana. Materiał fotograficzny i filmowy z tych zmagań zaprezentowany zostanie w CSW wraz z innymi pracami Jankowskiego.
Wystawa proponuje odbiegający od chronologii i podziałów na media wgląd w praktykę artystyczną Christiana Jankowskiego. Twórca łączy w niej subwersywnego ducha działań wywodzących się z lat 60. ubiegłego wieku, takich jak performans, happening czy akcje artystyczne z elementami wytrawnej ironii oraz estetykę massmediów (przede wszystkim popularnych programów telewizyjnych i filmów). Jankowski często współpracuje z zaproszonymi do projektów ludźmi spoza systemu sztuki (m.in. dziećmi, magikami, psychoterapeutami, wróżami, politykami, agencjami castingowymi, profesjonalistami z różnych dziedzin), badając granice i relacje między fikcją a rzeczywistością, sztuką a produktami komercyjnymi, sztuką a jej odbiorcami czy wreszcie sztuką a kulturą popularna.
W premierowym projekcie Historia wagi ciężkiej artysta podejmuje kwestię funkcjonowania przestrzeni publicznej, a konkretnie miejsc naznaczonych symboliką ulokowanych w nich pomników oraz rzeźb – odnosząc się one najczęściej do historii, upamiętniając ważne wydarzenia i wybitne postacie. „Uniesienie” warszawskich monumentów ma istotne znaczenie w sensie przenośnym i dosłownym, a sam akt dźwignięcia pomnika siłą ludzkich mięśni może posłużyć za przypomnienie, że przełomowe momenty w historii zdarzają się właśnie za sprawą ludzi i jeżeli chcemy mieć wpływ na naszą zbiorową rzeczywistość, powinniśmy być aktywni, podejmować wysiłek i brać sprawy w „swoje ręce”.
Istotnym celem projektu Christiana Jankowskiego Historia wagi ciężkiej jest stworzenie sytuacji artystycznej, w której aktualna sztuka, sztuka dnia dzisiejszego, nawiąże dialog z nie tak dawną historią upamiętnioną w monumentach w poszukiwaniu dla niej współczesnej perspektywy. Praca Historia wagi ciężkiej po prezentacji w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie zostanie pokazana m.in. w Bundeskunsthalle w Bonn oraz w Centrum Sztuki Współczesnej w Tel Avivie.
Na wystawie będzie można zobaczyć także kanoniczne już prace Jankowskiego, odnoszące się do rynku sztuki i rządzących nim mechanizmów, począwszy od Polowania (1992), które jest rejestracją performansu artysty polującego z łukiem i strzałami na produkty codziennego użytku w supermarkecie, po Kunstmarket TV (2008). Praca ta została zrealizowana z udziałem profesjonalistów sprzedających poprzez telewizję produkty komercyjne (popularne Telezakupy), a którzy tym razem w identycznej konwencji reklamowali i zachęcali do zakupu dzieł sztuki współczesnej znanych artystów. Wśród innych prac odnoszących się do podobnej problematyki na wystawie zobaczyć będzie można także instalację Chińscy Malarze (2007/8), składającą się z obrazów namalowanych przez chińskich kopistów z miasta Dafen, skąd pochodzi ponad 60 procent wszystkich znajdujących się na rynku tanich, olejnych kopii mistrzów światowego malarstwa czy pracę Rozbierz licytatora (2009), która w ironiczny sposób komentuje rynek obrotu dziełami sztuki.
Kolejny blok prac Jankowskiego przedstawiony na wystawie porusza problem wiary w moc przemiany, jaką przypisuje się artystycznej kreacji. W typowy dla siebie, niepozbawiony humoru sposób artysta odnosi się do niego w filmie Moje życie pod postacią gołębia (1996), który pokazuje, jak w obecności zgromadzonej na wystawie publiczności artysta został zamieniony przez magika w ptaka. Do pomocy sił nadprzyrodzonych Jankowski uciekł się także w wypadku pracy Telemistica (1999) i realizacji wideo Stado (2002). Wśród wielu propozycji na szczególną uwagę zasługuje praca wideo Casting Jesus (2011), profesjonalny casting na najlepszego aktora, który mógłby się wcielić w rolę Jezusa, przeprowadzony z udziałem przedstawiciela Watykanu.
- Kuratorka
- Ewa Gorządek
Christian Jankowski
(ur. 1968, Göttingen, Niemcy) – mieszka i pracuje w Berlinie. Jego prace wideo, filmy i instalacje były prezentowane na wielu wystawach na całym świecie, m.in. na: Biennale di Venezia (Wenecja, 1999), The Whitney Biennale w Whitney Museum of American Art (Nowy Jork, 2002), MIT List Visual Art Center (Massachusetts, 2005), Miami Art Museum (Miami, 2007), Kunstmuseum Stuttgart (Stuttgart, 2008), Nassauischer Kunstverein Wiesbaden (Wiesbaden, 2009), Taipei Biennale (2010), Sydney Biennale (2010), Sala de Arte Publico Siqueiros (Meksyk, 2012), MACRO (Rzym, 2012).
Zwiastun wystawy
