Hydroksyzyna
Dla pacjentów i pacjentek polskich szpitali psychiatrycznych i osób, które doświadczyły kryzysu psychicznego nazwa ta brzmi znajomo. Hydroksyzyna to popularny lek uspokajający i hamujący aktywność układu nerowowego, wprowadzony do lecznictwa w 1956 roku przez belgijską firmę UCB pod nazwą handlową Atarax. Na polskich oddziałach psychiatrycznych, szczególnie tych w ramach państwowej opieki zdrowotnej przepisywana często. Za często?
W obliczu systemowych niedomagań służby zdrowia – braku pieniędzy, personelu medycznego, miejsc w szpitalach, co z kolei może skutkować deficytami uwagi i cierpliwości wobec chorych – podanie leku uspokajającego to wielokrotnie jedyne możliwe rozwiązanie.
Krucha kondycja zdrowia psychicznego, wzmagana przez czynniki społeczne, ekonomiczne, polityczne i kulturowe, w tym globalne polikryzysy to temat ważny także dla środowiska sztuki współczesnej. Tzw. social prescribing [recepta na społeczeństwo], czyli kierowanie chorych do uczestnictwa w kulturze, działań twórczych, ale też sportowych, grupowej nauki różnego rodzaju umiejętności, tj. wspólne gotowanie, uprawianie ogrodu jest powszechne w krajach anglosaskich i staje się coraz bardziej popularne w Polsce. Wiele organizacji pozarządowych wychodzi naprzeciw tym oczekiwaniom, ale skala potrzeb wciąż rośnie. Dodatkowo, osoby chore psychicznie nadal są społecznie stygmatyzowane. Zmiana przekonań to długi proces, ale zawsze zaczyna się od edukacji. Pozwala ona oswajać lęki i obawy oraz budować zrozumienie dla osób będących w kryzysach psychicznych.
Hydroksyzyna to projekt społeczno-artystyczny, który będzie się rozwijał w toku działań twórczych – performatywnych, rzeźbiarskich, plastycznych – artystów z pacjentami Szpitala Nowowiejskiego (Wojewódzkiego Zespołu Publicznych Zakładów Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej w Warszawie). To przede wszystkim działanie na miejscu, w szpitalu, na rozpoznanym przez pacjentów terenie. To próba komunikacji przez sztukę, gdzie wyobraźnia artystyczna spotyka wyobraźnię osób w kryzysie psychicznym, jednak bez mitologizowania figury Artysty–Szaleńca, raczej szukania jak najbardziej demokratycznej płaszczyzny wymiany myśli, idei i odczuć. Bardzo nam zależy, by nikt nie poczuł się wykorzystany w tym procesie, dlatego skupiamy się na budowaniu relacji: relacji artysty z pacjentami, pacjentów wobec siebie, wspólnych działań; obiektów i czasu, a nie na końcowym efekcie.
Fot. Kadr ze spotkania w Szpitalu Nowowiejskim (działanie na dziedzińcu wewnętrznym)
