Firoozeh Bazrafkan – Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski

• Elegancka marzycielka

• Operacja nosa

• Kwaśny los

• Wierna wyznawczyni

• Buntowniczka 

• Średniowieczna własność

• Światło moich oczu

Cykl Kobiety oraz dopełniająca go praca Światło moich oczu przedstawiają codzienność siedmiu kobiet żyjących we współczesnym Iranie. Autorką prac jest irańsko-duńska artystka Firoozeh Bazrafkan, jej dzieła należą do aktualnej sztuki protestu przeciwko odbieraniu wolności kobietom przez islam. Religia ta jest wyznawana przez wiernych zalicząjących się do rożnych kultur i pochodzących z różnych obszarów świata. Kraje rządzone przez muzułmanów obejmują przestrzeń od Afryki Północno-Zachodniej, poprzez Bliski Wschód, do południowej Azji, Malezji i Indonezji. Wśród miejsc gdzie widzimy znaczący wzrost liczby wyznawców islamu żyjących pod rządami świeckimi należy wymienić część Azji, Europy i obydwu Ameryk (B.Lewis, B.E. Churchil, 2009: 4). Śpiewające i tańczące kobiety z Mali niewiele mają wspólnego z kobietami z Arabii Saudyjskiej, podlegającymi dyskryminującym je prawom; m.in. obowiązkowi całkowitego zakrywania ciała w miejscach publicznych, zakazowi prowadzenia pojazdów mechanicznych, czy ograniczeniu wolności poruszania się bez pisemnej zgody męskiego członka rodziny. Napływ społeczności Muzułmańskiej do krajów zachodnich spowodował nową sytuację. Chcąc nie chcąc zostaliśmy zmuszeni do szybkiego zapoznania się ze zróżnicowaną społecznością napływową, nie często chcącą integrować się ze społeczeństwem gospodarzy. Pojawiły się tematy dotąd nam mało znane takie jak: tak zwane „honorowe morderstwa", „małżeństwa zaaranżowane przez rodzinę" często z kuzynostwem z kraju pochodzenia oraz okaleczenie narządów rodnych kobiet. Jaka jest ich pozycja, czy istnieje wolność słowa i ekspresji, jak wygląda sztuka na styku świata zachodniego i islamu w świetle podstawowych założeń tej religii? Wciąż funkcjonujące Prawo Szariatu kontroluje bądź stara się kontrolować wszystkie aspekty życia jednostki, od tego jak się ubiera, co je, jak wyraża swoją seksualność, do tego jak odnosi się do wyznawców innej wiary. Jeśli chodzi o anty-feminizm i stosunek do kobiet fundamentaliści podzielają strach przed zmianami w relacjach związanych z podziałem ról społecznych wyznaczonych zgodnie z zasadami silnego patriarchatu. Bez względu na różnice wszyscy są zgodni, co do roli kobiety dyktowanej przez biologię i w związku z tym wyznaczonej jej pozycji w społeczeństwie: w domu z dziećmi. Prawa regulujące życie prywatne i publiczne kobiety obrazują obsesje fundamentalistów na punkcie kobiecego ciała, jego nieskalanej czystości oraz związanego z tym honoru rodziny i całej społeczności. Jednym z zewnętrznych atrybutów dostarczających niekończących się debat jest ubiór kobiety i sposób zakrycia jej głowy i twarzy. Jak można się domyślać nie oznacza to, że statystyki w krajach w większości muzułmańskich i często rządzonych prawem Szariatu wykazują mniejszy procent gwałtów i różnorakiej przemocy seksualnej. Wręcz przeciwnie kobiety często doświadczają jeszcze większej przemocy związanej z degradującym je kodeksem prawnym, który np. wymaga od zgwałconej kobiety czterech męskich świadków, żeby udowodnić przestępstwo, co często kończy się ukaraniem kobiety chłostą. Lista artystów i intelektualistów otrzymujących pogróżki i często muszących żyć w ukryciu wydłuża się. Deeyah, piosenkarka urodzona w pasztuńskiej rodzinie w Norwegii po ciągłych pogróżkach musiała wyprowadzić się do Wielkiej Brytanii, gdzie odkryła, że w ten sposób znalazła się w „paszczy lwa" islamskiego fundamentalizmu i dlatego ostatecznie osiedliła się w Stanach Zjednoczonych. Mahdi Georges Lahlou, artysta belgijski pochodzenia marokańskiego musiał wycofać się z targów sztuki w Maroko w obawie o swoje życie, przepraszając właścicielkę galerii, która go reprezentuje. Mówił, że zrozumie, jeżeli przestanie wystawiać jego prace. Nasza Artystka, której prace zakupiliśmy uczestniczyła w procesie sądowym, który miał być przestrogą dla tych, którzy ośmielali się myśleć w sposób niezależny i wyrażać swoje zdanie. Firoozeh Bazrafkan oskarżona o rasizm z powodu otwartej krytyki traktowania kobiet przez mężczyzn wyznających islam, w sądzie dowiedziała się, że może mieć swoje zdanie, ale nie powinna go wyrażać w sposób, który może ośmieszać tych, których krytykuje. Artystka nie omieszkała przypomnieć sprawy, gdy rzucający na nią pogróżki mężczyzna uważał potem, że nie miał na myśli, aż tak drastycznych metod, jakie przywoływał. Ostatecznie artystka została skazana za wygłaszanie rasistowskich haseł z końcem września 2013 roku, a jej winą była krytyczna opinia na temat sytuacji kobiet w islamie.