Jokūbas Čižikas
Technoszaman
Drogę do wprowadzenia komunizmu typu sowieckiego w Litwie utorowała pierwsza techno-religia, czyli rosyjski kosmizm. Pojawił się on na początku XX wieku, mając bardzo silny wyraz zarówno ideologiczny, jak i estetyczny. Zwyczajne, codziennego użytku przedmioty były prezentowane jako transcendentalne: wynalazki ilustrowano mechanizmami, które nie miały z nimi nic wspólnego, a wzornictwem rządziła „święta geometria wszechświata” nasycona duchowością. Każdy mógł rozwijać indywidualną „kosmiczną” relację z codziennymi przedmiotami, używając ich niczym przedmiotów rytualnych. W tym samym czasie w świecie zachodnim stosunek technologii do rytuału opierał się na techno-metafizyce i funkcjonował głównie jako show, dając efemeryczny efekt. Scjentologia i podobne instytucje wykorzystały technologię do zawieszenia tematu w stanie oczekiwania na wiarę i uzdrowienie za sprawą oświecenia.
