23 zgromadzenia – Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski

23 zgromadzenia Mai Bekan to wystawa performatywna - żywa instalacja, która rzuca światło na związki sztuki z życiem codziennym i polityką. Punktem wyjścia są historie małych zbiorowości: dwóch artystek, sąsiedzkiego stowarzyszenia, grupy kobiet związanych rodzinnie i prowadzących drobny biznes. To pierwsza wystawa artystki w Polsce i ostatni etap jej pracy rozpoczętej w Warszawie w 2014 roku.

Podczas wystawy Mai Bekan 23 zgromadzenia udostępnionych zostanie 5 instalacji stanowiących remiks jej prac, powstałych na przestrzeni 10 lat. Będą to skonstruowane sytuacje w dokumentacji wideo, akcje na żywo czy zapiski o dawnych działaniach.  Poruszają one między innymi tematy partycypacji, intymności, zaradności czy współbycia. Bohaterkami prac Mai Bekan są często kobiety: artystki, aktywistki, ale też studenci, emeryci,  osoby szukające dla siebie miejsca w trudnej ekonomicznie rzeczywistości.

Tytuł wystawy 23 zgromadzenia odsyła do spotkań obcych ludzi, (jak podczas spektaklu teatralnego czy manifestacji), gestów towarzyskości (gościnność, wizyta), przyjaźni i współpracy, w których artystka zauważa elementy społecznych choreografii. Powołanie ich do życia staje się połączeniem czasu, ciał i emocji, performansem, który zostaje poddany percepcji i refleksji uczestników.

23 zgromadzenia opowiadają o rekonstruowaniu historii w oparciu o codzienność, o dążeniu do samostanowienia, obietnicy lepszej przyszłości wpisanej we wspólne działania. Bekan wykorzystuje w swoich pracach własną biografię, instytucje sztuki oraz relacje, które nawiązuje podczas pracy artystycznej. Wystawa jest miejscem spotkania bohaterów prac realizowanych przez artystkę od prawie dziesięciu lat. Cechuje te osoby niepewność społecznego statusu, szczególnie na rynku pracy oraz doświadczenia gwałtownych zmian na przecięciu osobistej biografii i geopolityki. Wystawa to też różne „techniki” sklejenia wspomnianych zgromadzeń: od rozmowy przez Skype, więzi między matką i córką po wspólne miejsce pracy czy zamieszkania. Interwencje artystki w te relacje polegają na subtelnej parodii, ale i przechwyceniu dostępnych kobietom schematów emancypacji. Sama Bekan twierdzi, że model angażowania innych do współdziałania przejęła od swojej matki oraz kobiet, które ideał przedsiębiorczości realizują w sieciach sprzedaży bezpośredniej czy zdobywając umiejętności świadczenia różnych usług. Opowiada o nim w instalacji i filmie Golden Party.

Jednym z zabiegów zastosowanych w 23 zgromadzeniach jest zestawienie różnych sposobów dochodzenia prawdy przez bohaterów prac, artystkę, instytucje. Do opowiedzenia o tym Bekan wykorzystuje: teatralne wydarzenie, zapis filmowy wspólnej wyprawy „do źródeł”, pracę nad archiwum, proces tworzenie dzieła artystycznego. To, co proponuje, to zanurzenie się w codzienne historie, w różnych momentach ich dziania się i opowiadania o nich. Takie podejście otwiera pole do ciekawych dyskusji - o konflikcie historycznych narracji i współczesnych podziałach społecznych.

Maja Bekan jest artystką wizualną i autorką performansów, instalacji bazujących na słowie pisanym i wideo. Wykonanie performansów deleguje często na swoich współpracowników, zazwyczaj amatorów, i innych artystów. Sytuacje, które konstruuje, być może przebiegłyby niezauważone, jako zdarzenia zwyczajne, gdyby nie element artystycznej fikcji (jak zmiana miejsca, czasu czy tła).

W czasie trwania wystawy grupa artystów- ochotników będzie pracowała nad modelem nowej rzeźby na Skwer Oleandrów, na tyłach będącego częścią warszawskiego MDM–u socrealistycznego osiedla.  Od 1969 do 1992 roku eksponowana była w tym miejscu rzeźba Alfonsa Karnego z 1928 roku Akt chłopca (Kazik). Działaniu temu towarzyszyć będą sesje wspólnego czytania tekstów poświęconych sprawczości sztuki, dyskusje i prezentacje otwarte także dla publiczności. Wśród gości biorących udział w programie znajdą się: Stowarzyszenie Oleandrów, które wspólnie z artystką bada kwestię „zniknięcia” i przywrócenia rzeźby oraz artyści i badacze sztuki partycypacyjnej i performansu: Maria Pask, Annette Krauss, Gunndis Yr Finnbogadottir, Zofia Cielątkowska, Ewa Zarzycka, Binna Choi, Annie Fletcher i inni.

Wystawa i warszawski projekt Mai Bekan są realizowane w ramach programu rezydencyjnego Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski i wpisują się w kierunek pracy instytucji związany z eksperymentem i badaniem formatów, produkcji i prezentacji sztuki. Na wystawie zobaczymy też realizowane od 2008 prace i dokumetację: działania na żywo, filmy, specyficzne asamblaże scenografii. 23 zgromadzenia to też próba przepracowania tematu wystawy w kontekście działań performatywnych, wyjście poza formaty archiwum, spektaklu czy manipulowania widzem w kierunku syntezy operacji krytycznych, poznawczych i choreograficznych.