Cezary Poniatowski
Kompost
Tytuł prezentowanej w ramach Bank Pekao Project Roomu wystawy Cezarego Poniatowskiego nawiązuje do jednego z obrazów, w którym artysta charakterystyczne dla swojej twórczości postaci i motywy uchwycił w radosnym, perystaltycznym tańcu. Instalacja powstała na motywach obrazu stanowi jego przestrzenną interpretację, jest zaproszeniem do wnętrza artysty – przestrzeni, w której resztki rzeczywistości, sztuki i doświadczeń poddawane są procesom rozkładu, butwienia, przemiany w tworzywo kolejnych działań.
Kompostowanie to jeden z procesów rozkładu materii organicznej, odmienny od przebiegającego w sposób beztlenowy gnicia. Polega ono na kontrolowanym mikrobiologicznym rozkładzie substancji organicznych. Jego wynikiem jest żyzny humus, materiał umożliwiający wzrost nowych organizmów.
Teoria kompostowania, przeniesiona przez twórców wystawy na grunt sztuki, rozważana jest na dwóch poziomach. Kompost funkcjonuje tutaj jako metafora powszechnie aplikowanej metody twórczej – artyści i artystki kanibalizują własne i cudze doświadczenia, tworzą zamknięty obieg, podstawę metabolizmu świata sztuki. Z drugiej strony zainteresowanie rozkładem materii organicznej staje się komentarzem do aktualnych wydarzeń politycznych. Something is rotten in the state of Denmark – działanie Poniatowskiego wyrasta z poczucia niepokoju związanego z porzucaniem dotychczasowych znaczeń słów, odchodzeniem od obowiązujących konsensusów, zwrotem w kierunku zmitologizowanej wersji przeszłości.
Artysta unika jednak nihilistycznego przekonania o nieuchronnym końcu i nadchodzącej zagładzie cywilizacji. Unika mentorskiego tonu czy naiwnych prób wskazania drogi wyjścia ze skomplikowanej sytuacji. Swoim działaniem przypomina, że tlenowe środowisko i odpowiednia temperatura wystarczą, żeby przemienić gnijące próchno w pożyteczny nawóz.
- Tekst
- Szymon Żydek